ویروس جهش یافته کرونا که B.1.1.7 نامیده می شود، اخیراً در جنوب شرقی انگلیس شیوع پیدا کرده است و دولت ها را وادار به وضع قوانین و محدودیت های سختگیرانه تر کرده است. اگرچه هنوز از تمام جزئیات اطلاع نداریم، اما کارشناسان به طور فزاینده ای اطمینان دارند که این کرونا جهش یافته راحت تر از گونه های دیگر منتقل می شود. در ادامه به همه چیزهایی که ما تاکنون در مورد کرونا جهش یافته می دانیم اشاره شده است.
ویروس جهش یافته کرونا چیست؟
بنا بر گزارش مجله ساینس B.1.1.7 نوع جدید کرونا ویروس است که دارای 23 جهش است که هشت مورد آن در پروتئین سنبله ای است که ویروس برای اتصال به سلولهای انسانی و ورود به آن استفاده می کند.
ویروس جهش یافته کرونا از کجا شروع شد؟
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، این بیماری اولین بار در 21 سپتامبر در شهرستان کنت در انگلیس شناسایی شد و سپس در ماه نوامبر گسترش یافت.
از آن زمان به بعد، رایج ترین نوع کرونا در انگلستان است که بیش از 50٪ موارد جدیدی که بین ماه های اکتبر و 13 دسامبر در انگلیس تشخیص داده شده است را شامل می شود.
با این حال، به گفته مجله ساینس، برخی دانشمندان اکنون بر این باورند که ممکن است ویروس در شخصی دچار نقص ایمنی جهش یافته باشد. برخلاف آنفولانزا، ویروس کرونا می تواند هنگام تکثیر اشتباهات خود را اصلاح کند و بنابراین تمایل به داشتن یک ژنوم نسبتاً پایدار دارد. با این حال، مطالعات نشان داده است که افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند - به عنوان مثال آنهایی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مصرف می کنند یا تحت شیمی درمانی قرار می گیرند - ممکن است ماهها مبتلا به ویروس باشند. این موضوع به نوبه خود، فرصت های زیادی را برای ویروس ایجاد می کند تا جهش هایی را برای تکثیر یا فرار از سیستم ایمنی بدن به وجود آورد.
این جهش ها چه کاری انجام می دهند؟
هنوز به طور قطعی نمی دانیم. ویروس ها همیشه جهش پیدا می کنند و بیشتر این تغییرات بر میزان کشنده یا عفونی بودن ویروس تأثیر نمی گذارند. در این حالت، برخی از این جهش ها ممکن است کاملاً اتفاقی بوجود آمده باشند و بر عملکرد ویروس تأثیر نداشته باشند.
اما به طور خاص سه جهش متخصصان را نگران کرده است.
یک، دو حذف آمینو اسید معروف به 69-70Del، ابتدا به طور جداگانه در بیمار تحت درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم های ایمنی بدن که مبتلا به کووید 19 بوده اند، تشخیص داده شد. بیمار رمدسیور، پلاسمای بهبود یافته و آنتی بادی های خنثی کننده دریافت کرد، اما ماه ها بعد درگذشت. اگرچه این ویروس در ابتدا قابلیت این حذف آمینو اسید ها را نداشت، اما طی ماهها آن را بدست آورد، محققان مقاله ای چاپ کردند که در 19 دسامبر در پایگاه medRiv منتشر شد. نویسندگان گمان می کنند که ویروس برای فرار از سیستم ایمنی بدن تکامل یافته است. یکی دیگر از مسائل مربوط به حذف آمینو اسید این است که می تواند یکی از آزمایش های کووید 19 را تبدیل به منفی کاذب کند. برخی از انواع تست های کرونا فقط به دنبال موارد مثبت ژن S هستند و بنابراین نمی توانند نوع جدید را تشخیص دهند. با این حال، بیشتر تست های PCR به دنبال سه منطقه جداگانه از پروتئین سنبله هستند، بنابراین این تست ها تحت تأثیر قرار نمی گیرند.
یک جهش دیگر، معروف به N501Y، اسیدهای آمینه کلیدی را تغییر می دهد که به اصطلاح حوزه اتصال گیرنده کرونا ویروس را تشکیل می دهند، جایی که اسید آمینه آسپاراژین (N) با بخشی از تیروزین (Y) که به گیرنده ACE2 در سلولهای انسانی متصل می شود، جایگزین می شود. یک مقاله در ماه سپتامبر در ژورنال Cell نشان داد که این نوع از گیرنده های ACE2 بیشتر از سایر انواع ویروس کرونا - حداقل در یک شرایط آزمایشگاهی - به گیرنده ACE2 متصل می شود.
ده ها نمونه از کرونا ویروس از آفریقای جنوبی و استرالیا از نظر این جهش مثبت آزمایش شده اند، اما آزمایش ها نشان می دهد که انواع آفریقای جنوبی و انگلیس به طور جداگانه جهش مشابه را تکامل پیدا کرده اند که نشان می دهد ممکن است یک مزیت تکاملی برای ویروس ایجاد کند.
سومین جهش مشکوک P681H است که آن هم در حوزه اتصال گیرنده های ویروس وجود دارد. براساس اطلاعات اولیه ارسال شده، این جهش در کنار "محل تجزیه فورین" قرار دارد، جایی که باید پروتئین سنبله شکسته شود تا ویروس وارد سلول شود.
آیا ویروس جهش یافته کرونا راحت تر شیوع پیدا می کند؟
بله. بر اساس مطالعه ای که توسط مرکز مدل سازی ریاضی و بیماری های عفونی (CMMID) انجام شده است، اکنون کارشناسان فکر می کنند که نوع جدید بین 50 تا 74 درصد قابل انتقال تر از سایر سویه های غالب است.
بر اساس مدل های رشد، نوع جدید می تواند عامل 90٪ از کل موارد جدید کووید 19 در لندن و شرق و جنوب انگلیس تا اواسط ژانویه باشد.
مطالعه دیگری از انگلیس، منتشر شده در 27 دسامبر در medrXiv، بارهای ویروسی بیشتری را در آزمایش PCR نشان داد که دارای ژن S منفی هستند. تست منفی ژن S به این معنی است که ویروس دارای جهش 69-70Del است و بنابراین چنین ترک های ژنی S نشانگر نمونه هایی است که از نوع B.1.1.7 به دست می آید، اما قطعی نیست. بار ویروسی بالاتر، انتشار ویروس را آسان تر می کند.
ویروس کرونا جهش یافته کشنده تر است؟
هنوز مشخص نیست اما کارشناسان گمان می کنند که اینگونه نیست. با این حال، اگر شیوع و گسترش ویروس آسان تر باشد، به این معنی است که افراد بیشتری در بیمارستان بستری می شوند. هنگامی که بیمارستان ها بیش از حد تحت فشار قرار گیرند، کیفیت مراقبت از بیماران کاهش می یابد که می تواند منجر به مرگ و میر بالاتر شود.
مطالعه جدیدی نشان داده است که نوع جدید ممکن است عامل افزایش میزان بستری شدن در بیمارستان های جنوب شرقی انگلیس باشد، با این حال افزایش شیوع، لزوما به معنی خطرناک تر بودن ویروس نیست.
مطالعه دیگری از یک مدل ریاضی استفاده کرده است تا ببیند آیا رشد سریع ویروس در لندن به دلیل افزایش عفونت است یا شدت بیشتر آن. مورد دوم به خوبی با داده ها متناسب نبود، در حالی که مورد اول به خوبی متناسب بود.
آیا بچه ها راحتتر ممکن است به ویروس جهش یافته مبتلا شوند؟
چندین شواهد در گذشته حاکی از آن بوده است که کودکان ممکن است کمتر در معرض ویروس کرونا باشند. اگر این نوع جدید با سهولت بیشتری به سلول ها متصل شود، این احتمال وجود دارد که با سرعت بیشتری نسبت به قبل در بین کودکان شیوع یابد. با این مطالعات بیشتری در این زمینه لازم خواهد بود.
همزمان با افزایش شیوع این ویروس در انگلستان، در موارد ابتلای کودکان نیز افزایش وجود داشته است. هنگامی که بچه ها در اوایل پاییز به مدارس بازگشتند، این افزایش دیده نشد؛ اما در حالیکه بسیاری از امور دیگر تعطیل بودند، مدارس باز بودند، بنابراین ممکن است مدارس نقش کوچکی در شیوع ویروس داشته باشند. هنوز نمی توانیم با قطعیت بگوییم که آیا بچه ها با سرعت بیشتری به ویروس مبتلا می شوند و آن را به دیگران انتقال می دهند یا خیر.
آیا واکسن علیه ویروس جهش یافته کرونا موثر است؟
اکثر کارشناسان فکر می کنند واکسن های تولید شده همچنان بر علیه نوع جهش یافته کرونا به خوبی عمل می کنند. هنگامی که واکسن سیستم ایمنی بدن را تحریک می کند، بدن یک ارتش از سلول های ایمنی ایجاد می کند تا به قسمت های مختلف ویروس متصل شوند. با توجه به اطلاعات منتشره شده، جهش در تعداد انگشت شماری قسمت ها برای کاهش کارآیی واکسن کافی نخواهد بود.
اوگور شاهین مدیر عامل BioNTech در خبری گفت: با توجه به اینکه 99٪ پروتئینهای موجود در نوع جدید با نژاد اهداف واکسن فایزر یکسان هستند (واکسن مدرنا نیز بسیار شبیه است)، این واکسن بسیار کارآمد است.
این احتمال وجود دارد که با گذشت زمان گونه ای ظاهر شود که برخی از واکسن های ما را شکست دهد، شبیه به آنچه که واکسن آنفلوانزا هر ساله باید به روز شود. با این حال، واکسن های فعلی جدید می توانند برای متناسب شدن با جهش های جدید در حدود شش هفته به روز شوند.
جلوگیری از ویروس جهش یافته کرونا
نوع جدید همچنان به همان شکل کرونا ویروس اولیه شیوع می یابد. این بدان معناست که همان کارهایی که همه از ماه مارس برای جلوگیری از شیوع کرونا ویروس انجام داده اند، برای نوع جهش یافته نیز مفید خواهد بود: شستن دستها، فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و تهویه مناسب. رعایت دقیق این قوانین و خودداری از بیرون رفتن غیرضروری به جلوگیری از شیوع ویروس کمک می کند.
منبع